پس از معرفی غار ناشناخته در ایران قصد داریم مکان ناشناخته دیگری در ایران که کمتر کسی از وجود آن خبر داشته را نشان دهیم، پیشنهاد میکنیم این مطلب جالب و دیدنی را از دست ندهید.

دریاچه مهارلو (نام‌های دیگر: مهلو، مهلویه و ماهلویه،نام قدیمی: جنکال، یا دریاچه نمک) واقع در شهرستان سروستان ، از دریاچه‌های استان فارس ایران است. دریاچه مهارلو در حدود ۱۸ کیلومترى جنوب خاورى شیراز قرار دارد. ارتفاع این دریاچه، ۱۴۶۰ متر از سطح دریا و بیشینه ژرفاى آن ۳ مترگودى است. به همین دلیل میزان تبخیر بالاست و بخشى از بستر آن را لایه‎اى از نمک می‎پوشاند و فقط در بخش‎هاى شمالى و مرکزى آن، آن هم با ژرفاى خیلى کم (حداکثر ۵۰ سانتیمتر) و شورى زیاد،آب وجود دارد. تأمین کننده اصلى آب این دریاچه رودها و آبراهه‎هایى هستند که از شمال باخترى و جنوب خاورى در آن تخلیه می‎شوند. مساحت آن در فصول مختلف متفاوت و تابع بارش‎هاى جوى است. جدا از تبخیر زیاد، نهشته‎هاى گچى سازند ساچون و دو گنبد نمکى واقع در خاور این دریاچه، در شورى بی‎اندازه آن تأثیر به سزایى دارند. نام این دریاچه، برگرفته از نام روستای مهارلو از توابع شهرستان سروستان است که در مجاورت آن قرار گرفته است و بخش قدیمی روستای مهارلو در بخش ساحلی دریاچه واقع است.

این تالاب عمدتاٌ دارای آب شور است که توسط سه رودخانه  ” نوبه اى خشک” ،  ” حمزه”  و ” سروستان”  و همچنین روان آب هاى کوه هاى مجاور تامین می شود. به علاوه چشمه های بزرگ و دائمی دریاچه نظیر  ” بارمیشور ”  و ” آب پروران ” از منابع تامین کننده آب تالاب مهارلو هستند  که به ترتیب در منتهی الیه شمال غربی  و در حاشیه شمالی آن واقع اند.

یکی از شگفتی های  تالاب مهارلو  آن است که به دلیل وجود چشمه های متعدد آب شیرین  در حاشیه شمالی و شمال غربی و نیز به دلیل شرایط اقلیمی خشک و در نتیجه رژیم  بارندگی  متاثر  از دور های بدون باران ، کم باران و بارندگی های شدید و موردی ، ریز تالاب های آب شیرین و لب شور  متعددی  رخ نمون دارند که بسته به میزان بارندگی ماهانه  و سالانه ، مساحت آنها متغیر  است و در برخی از آنها به  ۱۵۰ هکتار نظیر  “تالاب بارمیشور”  و ۲۵۰ هکتار نظیر  “تالاب آب پروران”   نیز  می رسد.

دو رودخانه فصلی «سلطان‌آباد» و  رودخانه خشک دریاچه مهارلو را تغذیه می‌کنند. آب چند چشمه نیز عمدتاً از قسمت‌های غربی و شمالی وارد این دریاچه می‌شوند. مهمترین گونه پرنده این دریاچه فلامینگو است. تنجه ، اردک سرسبز ، مرغابی، آبچلیک، چوکا و آنقوت به عنوان دیگر پرندگان دریاچه مهارلو هستند. از این دریاچه برای تهیه نمک صنایع استان فارس هم استفاده می‌شود.

از گیاهان اطراف این تالاب می توان به گیاهان شور پسند نظیر   Tamarix-Suaeda- salicornia اشاره داشت .  ولی در کنار  ریز تالاب های  ” بارمیشو ” و ” آب پروران ”  که از آب شیرین برخوردار هستند، پوشش گیاهی شامل Typha – Phragmites- Sedges- Chara است.

پایین آمدن سطح آب کمک می کند که شرایط برای رشد یک جلبک یا همان کشند قرمز در دریاچه ها مهیا شود از این رو به دلیل کاهش آب طی چند مدت اخیر شاهد قرمز شدن دریاچه مهارلو هستیم. کشندهای قرمز یکسری از جلبکها هستند که نسبت به شوری مقاوم بوده و زمانیکه شوری آب بالا رود این جلبکها رشدشان بیشتر می شود. روند پایین آمدن آب و بالارفتن غلظت نمک در دریاچه مهارلو باعث شده که شرایط برای زیست این جلبک فراهم شود که برای موجودات دریاچه مضر است. هنگامی که تراکم جلبکها در سطح آب بالا رود به صورت لایه ای قرار می گیرند که مانع از تبادل هوا با آب و در نهایت کاهش اکسیژن می شود که در این شرایط سمهایی تولید می کند. رشد کشند قرمز در دریاچه مهارلو تاثیر منفی در حیات آرتمیا داشته زیرا وجود این جلبکها در دریاچه آنقدر زیاد است که رنگ دریاچه به طور کامل تغییر یافته است. آرتمیا نقش بسیار مهمی در از بین بردن برخی ناخالصیهای نمک و املاح آب و همچنین توجیه اقتصادی زیادی دارد.

باتوجه به  اقلیم منطقه و ساختار  زمین شناسی  و سنگ شناسی ارتفاعات مشرف به دریاچه مهارلو  و بارندگی های شدید موردی  سیل آسا  ،   فرسایش های شدید  آبی در این ارتفاعات کاملاً  مشهود است.  برخی مطالعات انجام شده روی این دریاچه نشان از  ته نشینی گسترده مواد ناشی از فرسایش  های شدید  آبخیز های ارتفاعات  اطراف آن است که  سبب کاهش ژرفای  تالاب بویژه در ناحیه غربی شده است  .  نظریات کارشناسی گویای آن است که  در ۵۰ سال گذشته  ، حدود ۵۰ سانتی متر به ته نشست های دریاچه افزوده شده است و  به اعتقاد گروهی ازکارشناسان پیش بینی می شود که   اگر این روند ادامه یابد  و کنترلی بر فرسایش آبخیز های  آن اعمال  نشود ،  در آینده  ،  با توجه به محدودیت  عمق دریاچه مهارلو  ، این تالاب یکی از کارکرد های  مهم خود یعنی  کنترل سیلاب ها را  از دست خواهد داد.

در سال ۱۳۸۵ با تصویب هیأت وزیران، دریاچه مهارلو به عنوان یکی از ۷ منطقه نمونه گردشگری ایران برگزیده‌شده‌است. مهارلو ، بکت ، کمال آباد ، برمشور ، قنبری ، هزاردره ، انجیره و سیف آباد از روستاهای گردشگری پیرامون این دریاچه هستند. از کوه‌های مشرف به دریاچه می‌توان به کوه قلعه گریخته ، کوه شرقی و کوه شمالی اشاره کرد.

طی دوره‌ای در سال ۱۳۸۵ پرواز بالگردها بر فراز این دریاچه ممنوع شد.

متاسفانه این دریاچه در حال خشکی کامل است.

نظر شما راجب این دریاچه بکر و زیبا چیست ؟