آیا هیچ وقت دوست داشتید که کتابی با نام خودتان انتشار دهید؟ آیا در خودتان ذوق و استعداد نویسندگی می بینید؟ خیلی از افراد وقتی با مشکلات نوشتن و انتشار کتاب مواجه می شوند از فکر کردن به آن دست می کشند. از این رو در این پست آی آر میکس به مراحل نوشتن کتاب و فروش آن خواهیم پرداخت تا در این راه به شما کمکی کرده باشیم.

نحوه نوشتن کتاب به چه شکل است؟

How to Write a Book

پیش از این در آی آر میکس به آموزش تنظیم متن دادخواست حقوقی پرداخته شده است. اما در این مطلب قصد داریم شما را با اصول و مراحل نوشتن کتاب آشنا کنیم. پس در ادامه با ما همراه باشید.

اصول نوشتن کتاب

۱- ابتدا باید دلیل خود برای نوشتن کتاب را مشخص کنید. با خودتان و دلایلتان برای نوشتن صادق باشید. آیا می خواهید ثروتمند و مشهور شود؟ آیا نوشتن یک کتاب در جهت پیشرفت در کارتان است؟ آیا رویای دیدن نام خود روی جلد یک کتاب را دارید؟ آیا داستانی برای به اشراک گذاشتن با دنیا دارید؟ نوشتن یک کتاب را هم می توان یک سرگرمی و هم یک حرفه دانست. هدف شما از نوشتن، کدام یک از این موارد است؟ پس اهداف خود را مشخص کرده و آن ها را در ذهن داشته باشید. فقط به این دقت کنید که این اهداف، باید واقع گرایانه باشند.

۲- فضای کاری مورد نیاز را برای خودتان فراهم کنید. برخی از نویسندگان ترجیح می دهند مراحل نوشتن کتاب را در یک مکان ساکت و آرام به نوشتن مشغول شوند. در حالی که شاید برخی از آن ها حضور در یک کافه را ترجیح دهند. اما به طور کلی اکثر نویسندگان ترجیح می دهند که در مکانی بدون مزاحمت و حواس پرتی که همه موارد مورد نیاز آن ها در دسترسشان قرار داشته باشد به نوشتن مشغول شوند. بهتر است همیشه یک مکان مخصوص نوشتن برای خود در نظر داشته باشید. بهتر است هر مرجع یا کتاب دیگری که برای نوشتن، مورد نیاز است را در کنار خود داشته باشید. بدین ترتیب تمرکز خود را از دست نخواهید داد.

۳- برای نوشتن در طول روز برنامه ریزی کنید. این آسان است که بگوییم نوشتن بر اساس الهامات اتفاق می افتد و باید همیشه آماده باشید که وقتی در ذهنتان جرقه ای به وجود می آید همه چیز را رها کرده و به سمت نوشتن بروید. با این حال تکیه بر این روش ممکن است شما را هیچوقت به سمت نوشتن سوق ندهد. سعی کنید همیشه وقتی را در روز به نوشتن اختصاص دهید. این زمان بهتر است بین ۳۰ دقیقه تا ۲ ساعت و در ساعاتی باشد که شما کاملا هوشیار و سرحال هستید، باشد.

۴- برای میزان نوشتن خود نیز یک هدف و سطح مشخص، تعیین کنید. به جای اینکه امیدوار باشید در زمیان های مجزا به حد نوشتن ۱۰ صفحه برسید، سعی کنید حداقل ۱ صفحه در هر روز بنویسید. این هدف را باید بر حسب سرعت نوشتن خود مشخص کنید و بهتر است زیاد به خود سخت نگیرید که کاری در خارج از توان خود انجام دهید.

برای مثال اگر در هدف کلی خود آورده اید که در طول یک سال آینده رمانی ۱۰۰۰۰۰ کلمه ای بنویسید، بنابراین باید روزی حداقل ۳۰۰ کلمه را روی کاغذ بیاورید یا اگر قرار است در طول این یک سال، تز دکترای ۳۵۰ صفحه ای خود را به نگارش درآورید، پس هر روز باید به اندازه یک صفحه شروع به نوشتن کتاب کنید.

۵- بدون نگران بودن راجع به اصلاحات یا ویرایش کلمات به نوشتن مشغول شوید. این نکته بسیار مهمی است. فقط روی نوشتن تمرکز کنید و نگران غلط های املایی یا نگارشی خود نباشید. برای تمام کردن یک کتاب باید از این تکنیک نوشتن کتاب که “سریع بنویسید، آرام ویرایش کنید” استفاده نمایید. بنابراین بهتر است فعلا فقط تمرکزتان روی نوشتن باشد. زیرا در هر صورت قبل از انتشار کتاب باید آن را به دست یک ویراستار بسپارید. اگر قرار است خودتام وظیفه ویراست کتاب را بر عهده بگیرید، بهتر است اندکی از زمان نوشتن خود را به آن اختصاص دهید. برای مثال پس از ۹۰ دقیقه نوشتن، بهتر است ۱۵ دقیقه را هم به ویرایش نوشته های خود بپردازید.

۶- بهتر است بازخوردها را زودتر از تمام کردن کل کتاب دریافت کنید. برای گرفتن بازخورد لازم نیست تا تمام شدن پیش نویس کتاب منتظر بمانید. بنابراین نوشته هایتان را به کسی که اعتماد دارید نشان داده و نظرات و پیشنهادات وی را جویا شوید. شاید در این میان با بازخوردهای متفاوتی روبرو شوید. متعجب یا دلسرد نشوید. زیرا همه این ها جزئی از فرایند نوشتن یک کتاب هستند.

ایده برای نوشتن کتاب

۱- شما باید یک ایده خوب برای شروع نوشتن کتاب داشته باشید. البته گفتن این مطلب، راحت تر از انجام دادنش است. ولی برای نوشتن یک کتاب کاملا ضروری است. چه در حال نوشتن کتابی تخیلی یا واقع گرایانه باشید یا حتی در حال نوشتن کتاب کودک، باید مفهوم کلی نوشته خود را در طول فرایند طولانی نوشتن، ویرایش و در نهایت انتشار کتاب حفظ کنید. ابتدا با یک تصویر بزرگ در ذهن خود شروع کنید. بهتر است فعلا نگران جزئیات نباشید. شما مب توانید از طوفان فکری و سناریو نویسی برای بسط ایده های خود استفاده کنید، آن ها را نوشته و روی آن ها فکر کنید.

برای مثال به این ایده برای نوشتن کتاب فکر کنید: چه می شد اگر مردی پا به جزیره ای می گذاشت که نسبت به ساکنین آن، یک غول به حساب می آمد؟ و چه می شد همان مرد به جزیره ای دیگر می رسید که نسبت به ساکنانش یک کوتوله به حساب می آمد؟!

۲- درباره ایده خود فکر کنید. مخصوصا اگر در حال یک کتاب غیر تخیلی هستید باید دانش خوبی راجع به موضوعی که درباره آن می نویسید داشته باشید. البته این قضیه راجع به کتاب های تخیلی نیز صادق است.

۳- ایده خود را به قطعات کوچک تبدیل کنید. برای مثال اگر می خواهید راجع به جنگ داخلی آمریکا یا حتی داستان های تخیلی خاورمیانه بنویسید مطمئنا با حجم انبوهی از اطلاعات مواجه می شوید. پس بهتر است این موصوعات را به قطعات کوچک تر تبدیل کنید تا قابل مدیریت باشد. مثلا با خود قرار بگذارید که فردا راجع به یکی از ژنرال های جنگ های داخلی آمریکا صفحاتی را به نگارش در آورید. یا اینکه شروع به نوشتن کتاب کودک کنید.

۴- حداقل یک شخصیت فراموش نشدنی بسازید. البته این کار هم چندان راحت نیست. در این جا بحث راجع به خلق شخصیت های سیاه و سفید نیست. بلکه ایجاد شخصیت هایی است که سرنوشت آن ها برای مخاطبانتان مهم باشد. مثلا به کاراکترهای مورد علاقه خود در کتاب هایی که خوانده اید فکر کنید. برخی از اتفاقاتی که برای آن ها افتاده است،عادت ها و خلق و خوی آن ها را یادداشت و مرور کنید. همچنین به همه جنبه های رفتاری انسان های دور و برتان نیز دقت کنید.

۵- در روایت خود انواع تنش ها و اتفاقات را به وجود آورید. شخصیت های داستان خود را در معرض انواع چالش ها و موانع قرار دهید. این تنش ها و چالش ها هم می تواند بیرونی باشد و هم درونی (مثلا در ذهن شخصیت). با این کار می توانید زمین گذاشتن کتاب را برای خوانندگانتان سخت تر کنید. مثلا اطلاعاتی راجع به حس انتقام یک کایپتان کشتی نسبت به نهنگی به نام موبی دیک را می توان یک حسن مطلع خوب برای داستان بسیار معروف موبی دیک دانست.

۶- در این قسمت از مراحل نوشتن کتاب تا چاپ باید این نکته را در نظر بگیرید که مطمئن شوید که هر چیزی که در داستان می آید موجب پیشرفت در روند آن می شود. توجه به این نکته هم در زمان نوشتن پیش نویس داستان و هم در هنگام ویرایش نسخه نهایی آن مهم است. هر فصل، هر صفحه، هر جمله و هر کلمه باید در راستای اهداف داستان باشد. در غیر این صورت یک جای کار اشکال دارد.

هدف اصلی شما این است که به خواننده خود هیچ بهانه ای برای از دست دادن علاقه خود به داستان ندهید. بنابراین باید همیشه آن ها را درگیر با داستان خود نگه دارید. البته این نکته به این معنی نیست که از جملات طولانی یا توصیفات نوشتاری یا حتی نکات انحرافی در داستان استفاده نکنید. فقط مطمئن شوید که این اجزا در راستای داستان باشند.

مراحل نوشتن کتاب تا چاپ

۱- کتاب خود را بازبینی کنید ولی این را بهانه ای برای اینکه آن را برای یک ناشر ارسال نکنید قرار ندهید. به عبارت دیگر، خود را متعهد به انتشار کتاب خود کنید و با این بهانه که به صورت کامل آماده نیست، آن را درگوشه ای از اتاق قرار ندهید. بازنگری و ویرایش برای یک کتاب خوب، ضروری و یکی از مراحل نوشتن کتاب است ولی این نباید شما را از نشر آن باز دارد. به خود یادآوری کنید که کتاب شما لیاقت نشر و دیده شدن را دارد. حتی اگر لازم است یک فرصت محدود برای خود ایجاد کنید و قرار بگذارید که تا تاریخی مشخص، کتاب خود را به یک ناشر تحویل دهید.

۲- شما می توانید شخصا کار خود را به یک ناشر تحویل دهید ولی مطمئنا اگر این کار را بر عهده یک فرد با تجربه که شغلش این است بگذارید از شانس موفقیت بالاتری برخوردار خواهید بود. این اشخاص با توجه به نزدیکان، آشنایان و تجربه ای که دارند می توانند کار شما را سریع تر از آنچه که فکر می کنید راه بیندازند. شما می توانید این افراد را به صورت اینترنتی نیز پیدا کنید.

۳- اگر کتاب شما زا مخاطبان محدودی برخوردار است یا موضوع خلی خاصی را نشانه گرفته است، شاید تقبل آن توسط یک ناشر کار مشکلی باشد. این نکته مخصوصا اگر شما یک نویسنده تازه کار باشید بیشتر به چشم می آید. خوشبختانه در این گونه موارد نیز راه هایی برای انتشار کتاب وجود دارد. شما می توانید کپی هایی از کار خود را در اختیار دیگران قرار دهید. البته این می توان از لحاظ هزینه ای برای شما مشکل باشد. اما راهی دیگر که معمولا اصلا هزینه ای ندارد یا بسیار کم هزینه است انتشار یک PDF ار نوشته های خود در اینترنت است. گرچه کسب درآمد از این راه (حداقل در کشور ما) تا حدودی مشکل است.

شما می توانید مطلب آموزش نوشتن نامه اداری را نیز مطالعه نمایید.

نظرات و پیشنهادات شما؟

امروز در آی آر میکس به شرح اصول نوشتن کتاب و سپس انتشار آن پرداختیم. اگر در این زمینه تجربه، نظر و یا پیشنهادی دارید می توانید در بخش دیدگاه این پست با ما در میان بگذارید.